Śrem powstał w miejscu przeprawy przez Wartę na starym trakcie handlowym ze Śląska do Poznania i Gniezna i zaliczany jest do najstarszych osad lechickich. Pierwsza wzmianka pisana pochodzi z bulli gnieźnieńskiej papieża Innocentego II z 1136 r. Początkowo był centrum opola, później kasztelani a od XIV w. starostwa. Zaczątkiem miasta był gród obronny położony wśród rozlewisk Warty nazywany dzisiaj Żydowskimi Górami, a później osada targowa na wysokim brzegu rzeki. Osada otrzymała prawa miejskie w 1253 r. z nadania książąt Przemysła I i Bolesława Pobożnego, kilka miesięcy po Poznaniu. W końcu XIV w. miasto uległo zniszczeniu w wyniku walk dzielnicowych. Wkrótce, w 1393 r. król Władysław Jagiełło na usilne prośby mieszczan pozwolił na założenie nowego miasta w miejscu bardziej dogodnym na wyspie Kobylec. Otworzył także komorę celną. Śrem jako miasto królewskie szybko się rozwijał i od XV w. należał do większych w Wielkopolsce. Pomyślny rozwój zakończył się wraz z nastaniem wojen i klęsk żywiołowych w XVII w. Po drugim rozbiorze Polski w 1793 r. Śrem został miastem powiatowym. Niepowodzenia powstań narodowych w okresie zaboru pruskiego w XIX w. przyczyniły się do popularyzacji hasła - pracy organicznej - której Śrem był czołowym ośrodkiem w Wielkopolsce. Spowodowało to rozwój rodzimego rzemiosła i przemysłu.
Ostatnie lata zaowocowały dynamicznym rozwojem prywatnej przedsiębiorczości. Obecnie miasto należy do najszybciej rozwijających się w Wielkopolsce. Największym zakładem jest Odlewnia Żeliwa "Śrem" S.A. produkująca odlewy do silników okrętowych, obrabiarek, motoryzacji i armatury przemysłowej. W mieście mają siedzibę firmy o kapitale polskim i zagranicznym: transportu międzynarodowego, stolarki budowlanej oraz meblowej i konfekcji. Działają tu instytucje wspierające rozwój firm z sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw: Śremski Ośrodek Wspierania Małej Przedsiębiorczości, Oddział Powiatowy Wielkopolskiej Izby Przemysłowo - Handlowej oraz Cech Rzemiosł Różnych. Szczególną uwagę zwraca się na ochronę środowiska. W roku 1995 Śrem został uznany za najbardziej ekologiczną gminę w Polsce w konkursie zorganizowanym przez Radę Ekologiczną przy Prezydencie RP. Z kolei w roku 2000 gmina otrzymała nominację w konkursie "Przyjaźni środowisku" zorganizowanym pod patronatem Prezydenta RP.
Śrem posiada dobrze rozwiniętą infrastrukturę turystyczną, w tym bazę noclegową, gastronomiczną, obiekty sportowo - rekreacyjne: boiska, basen, kręgielnie, siłownie, klub żeglarski wraz z przystanią na jeziorze Grzymisławskim. itp. Ze Śremu również wychodzą wszystkie ważniejsze w regionie znakowane szlaki rowerowe. Okolice Śremu odznaczają się dużą atrakcyjnością walorów przyrodniczych i kulturowych. Stanowią je: pomniki przyrody ożywionej i nieożywionej, zespoły parkowo - pałacowe i dworskie, ciekawe budowle świeckie i sakralne, przyrodnicze zespoły chronione. W ramach kontaktów zagranicznych Śrem współpracuje z miastami partnerskimi: Bergen koło Hannoveru w Niemczech oraz Rożnovem w Republice Czeskiej. W październiku 2000 r. zostało podpisane porozumienie wstępne pomiędzy Śremem a szwajcarską gminą Morges.
Również w tym samym roku władze miasta podpisały z rektorem Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu umowę dotyczącą uruchomienia w Śremie zamiejscowego oddziału UAM i prowadzenie zajęć dydaktycznych na poziomie licencjatu na kierunkach: chemii oraz turystyki i rekreacji z możliwością kontynuacji studiów magisterskich na UAM w Poznaniu. W mieście działają prężnie najważniejsze ośrodki i instytucje kulturalne: Muzeum Śremskie, Biblioteka Publiczna, Śremski Ośrodek Kultury, Fan - Klub Teatru Polskiego, lokalne media, w tym: prasa, telewizja kablowa.
