Muzeum Ziemi w
Kletnie
KONTAKT:
074/814 08 28
www.kletno.info.pl/
Prywatne muzeum minerałów
i skamieniałości w miejscowości Kletno
w gminie
Stronie Śląskie
(województwo
dolnośląskie).Muzeum
jest efektem pasji kolekcjonerskiej Arnolda Miziołka z Wrocławia.
Prezentowane są tu kamienie, minerały
i skamieliny
z całego świata oraz lokalne, które występują w
okolicznych górach: Masywie
Śnieżnika,
Górach
Bialskich
i Złotych.
W kolekcji m.in. odciski łap dinozaurów z Gór
Świętokrzyskich
oraz skamieniałe formy życia flory i fauny sprzed 250 milionów
lat. Znajduje się tu również jedyne w Polsce skamieniałe
gniazdo z jajami dinozaura.
W
muzeum znajdziemy:
naturalne krzyże, czyli staurolity, występujące na Półwyspie Kolskim,
agaty z nie w pełni wykrystalizowanym środkiem,
gniazda ametystów,
okazy marionu z Ukrainy,
spiryty,
szczotki kwarcu różowego z Gór Izerskich.
skamieniałości np. ząb dinozaura,
znalezione w Chinach gniazdo jaj dinozaura sprzed 70. mln lat.
Od niedawna przy muzeum istnieje „Park Jurajski" dla dzieci, gdzie można oglądać modele dinozaurów (w zachowanych proporcjach) i skamieniały las permski
Muzeum jest czynne codziennie oprócz poniedziałków, w godzinach 9-18
Podziemna Trasa
Turystyczno - Edukacyjna w Starej Kopalni Uranu w Kletnie
INFORMACJA
i REZERWACJA:
tel. kom. (+48) 601 889 243
w godzinach
od 9.00 do 17.00
e-mail: kontakt@kletno.pl
www.kletno.pl
Tereny w okolicy Kletna już od średniowiecza były penetrowane w poszukiwaniu rud. Wydobywano tu m.in. surowce do wytopu żelaza, srebra i miedzi. Kopalnie w Kletnie miały jednak złą sławę; mówiono, że przynoszą nieszczęścia. Dopiero XX wiek rozwiązał zagadkę rzekomej klątwy. W 1948 r. na mocy umowy między rządem Polski i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich rozpoczęto poszukiwania rud uranu na terenie całego kraju. Miały być one prowadzone i finansowane przez ZSRR. Po wstępnych badaniach obiecujący okazał się tylko rejon Sudetów. W Kowarach pod Jelenią Górą powstało „Przedsiębiorstwo Kowarskie Kopalnie", przekształcone później w „Zakłady Przemysłowe R-1.W jednej ze starych sztolni w Kletnie zwanej „Sankt Paul" inż. W. J. Kamysznikow z radzieckich służb geologicznych odkrył 15 lipca 1948 r. okruszcowanie uranowe. W tym samym roku ruszyły w Kletnie prace eksploatacyjne - najpierw z hałd, później z drążonych chodników.
Eksploatacja złoża
Eksploatacją zajęły się wspomniane wyżej Zakłady Przemysłowe R-1. Prace górnicze prowadzono na dość znaczną skalę. Po odbudowaniu starych sztolni, sięgnięto dalej i głębiej. W sumie w ciągu kilku lat osiągnięto łączną długość 37 km wyrobisk na 9-10 poziomach, przy czym różnica głębokości między skrajnymi wynosiła 300 m. Złoże rozpoznawano za pomocą licznych wierceń. Z powierzchni wykonano 42 otwory o łącznej długości ok. 11 km, zaś pod ziemią kolejne 10 km. Prace poszukiwawcze prowadzono również w pobliskim Marcinkowie i Janowej Górze oraz na stoku góry Krzyżnik, jednak tamtejsze złoża uznano za nieprzydatne. Na około 228 tys. m³ szacuje się ilość urobku wydobytego w całym okresie działalności kopalni w Kletnie. Pozyskano z tego ok. 20 ton uranu (w przeliczeniu na czysty metal), co stanowi ok. 5% całego radzieckiego wydobycia uranu w polskich Sudetach. Przy wydobyciu pracowali głównie polscy robotnicy przymusowi - więźniowie z obozów pracy, żołnierze z poboru oraz nieliczni dobrze opłacani górnicy. Warunki były bardzo ciężkie. Nie zachowywano elementarnych środków ostrożności. Nikt nie prowadził statystyk chorób i wypadków, ale przypuszcza się, że śmiertelnych przypadków choroby popromiennej było wiele. Urobek wywożono konwojami pod silną eskortą wojska - w całości trafiał do przerobu w ZSRR. Na potrzeby kopalni wybudowano w pobliskim Stroniu Śląskim (wówczas wsi) spore osiedle mieszkaniowe Morawka. Po pięciu latach kopalnia zaprzestała swojej działalności - rudy było coraz mniej, a koszty wydobycia rosły. W październiku 1953 r. odstrzelono ostatnie wejścia do podziemnych korytarzy. Do 1958 r. w niektórych podziemnych wyrobiskach eksploatowano jeszcze fluoryt.W macierzystych zakładach w Kowarach wydobycie uranu trwało jeszcze do końca siedemdziesiątych. W maju 2007 roku australijska firma Wildhorse Energy rozpoczęła starania o otrzymanie pozwolenia na prace związane z poszukiwaniem i wydobyciem uranu w Sudetach
Współczesna podziemna trasa turystyczna
21 września 2002 r. oficjalnie otwarto w Kletnie podziemną trasę turystyczną w jednej ze sztolni pouranowych, tzw. Sztolni Fluorytowej. Kompleks kopalniany składa się z wyrobiska o całkowitej długości 37 km, w tym 20 sztolni, a także 3 szyby o głębokościach 83-150 m. Udostępniona do zwiedzania sztolnia nr 18 znajduje się ok. 800 metrów od centralnego parkingu w Kletnie, przy drodze łączącej Kletno z Sieną. Chodnikami zwiedzający przechodzą trasę o długości ok. 200 m, oglądając atrakcyjne wystąpienia miejscowych minerałów (fluoryt, kwarc i inne) oraz szereg specjalnych ekspozycji. Wyjście znajduje się w miejscu byłego wlotu sztolni. Chodnik posiada szerokość 1,5 - 2 metry, wysokość od 1,7 do ponad 2 metrów. Temperatura wewnątrz wynosi około +7° C. Sztolnia jest całkowicie bezpieczna pod względem promieniowania radioaktywnego
Sztolnia jest czynna przez cały rok: w godzinach 9.00-17.00
-bilety w cenie:9zł normalne i
7 zł ulgowe
-
podczas zwiedzania zapewniamy fachową opiekę przewodnika,
-
czas zwiedzania około 30-35minut,
- w cenie biletu oferujemy
bezpłatne zwiedzanie Muzeum Kamieni i Minerałów
w
Stroniu Śląskim
-bezpłatny
parking i miejsce na
rozpalenie ogniska,
w zimie, gdy warunki atmosferyczne
uniemożliwiają dojazd samochodem osobowym pod sztolnie organizujemy
transport saniami
Huta Szkła Kryształowego "Violetta"
Zwiedzanie
huty organizuje Oddział
PTTK w Stroniu Śl.
Zgłoszenia na adres:
Oddział PTTK ul. Kościuszki 17,
tel/fax (074) 81 41 379 e-mail: pttk@jaskinia.pl
Zwiedzanie
jest możliwe w dniach roboczych, w godzinach od 8.00 do
18.00.
http://jaskinia.pl/atrakcje/huta/huta.html
Huta Szkła Kryształowego "Violetta" (dawniej Oranienhütte) - huta szkła w miejscowości Stronie Śląskie w powiecie kłodzkim, woj. dolnośląskie zajmująca się wytwarzaniem ozdobnych, ręcznie zdobionych wyrobów ze szkła ołowiowego (kryształowego). Kontynuuje tradycje szklarskie dawnej Oranienhütte założonej w 1864 r. przez Franza Losky'ego. Do jej powstania przyczyniła się finansowo królewna Marianna Orańska, stąd jej dawna nazwa
Założenie huty
Dawna willa właściciela huty, Franza Losky'ego. Założyciel przybył do ówczesnego Seitenberg z Niemiec. Tutaj, razem z dziewięcioma szklarzami, zbudował w tej części Europy pierwszy piec szklarski. Lokalizację tą wybrał ze względu na łatwy w okolicy dostęp do kamienia kwarcowego, będącego surowcem do wytopu szkła. W miejscu tym 100 lat wcześniej istniała stara huta szkła. Nazwa Oranienhütte pochodziła od nazwiska Marianny Orańskiej, ówczesnej właścicielki tych ziem, od której Franz Losky odkupił ziemię pod budowę huty.
Działalność do 1945 r.
Huta działała z powodzeniem, a jej wyroby cieszyły się dużym wzięciem. Na jej rozwój dobrze wpłynęło doprowadzenie do Strachocina linii kolejowej z Kłodzka w 1897 r. System pracy huty opierał się na organizacji, w której huta produkowała głównie półfabrykaty, a zdobieniem zajmowały się małe szlifiernie i chałupnicze warsztaty rozsiane w okolicy. Uszlachetnione wyroby trafiały z powrotem do huty, która zajmowała się ich sprzedażą.[1] Czas prosperity przerwała I wojna światowa. Poważnie ograniczono wtedy wielkość produkcji. W okresie międzywojennym sytuacja ekonomiczna nie poprawiła się, a dodatkowe kłopoty przyniósł w latach trzydziestych wielki kryzys ekonomiczny. Ostatnim właścicielem huty przed 1945 r. był Eberhardt Losky.
Czasy powojenne
Po 1945 r. huta przeszła w polskie ręce razem z całą ziemią kłodzką. Już w 1946 r. uruchomiony został dział zdobienia, opierając produkcję na 89 pracownikach (jeszcze Niemcach) i na półfabrykatach z poniemieckich zapasów. Huta stała się własnością państwową. Rok 1948 to zatrudnienie 180 osób, z czego 60% stanowili już Polacy. Z dniem 1 stycznia 1950 r. huta zaczęła podlegać, razem ze wszystkimi dolnośląskimi hutami, Centralnemu Zarządowi Przemysłu Szklarskiego i Ceramiki Szlachetnej z siedzibą w Sosnowcu. Zakład nosił wtedy nazwę "Zjednoczone Huty Szkła Okręgu Śląska Dolnego - Państwowa Huta Szkła Kryształowego w Stroniu Śląskim". Produkcja roczna w tym roku wyniosła 40 ton przy zatrudnieniu 230 osób. Z czasem uruchomiono własny wytop i formowanie szkła. W 1951 r. rozpoczął wytop pierwszy piec i rozpoczęto najpierw od produkcji borowo-krzemowego szkła laboratoryjnego. Dwa lata później zainaugurowano produkcję dekoracyjnego szkła kryształowego oraz eksport wyrobów za granicę. W latach 50. rozpoczęto rozbudowę i modernizację zakładu, która trwała przez następne dziesięciolecia. Wybudowano m.in. nowy budynek zdobienia, magazyny półfabrykatów i wyrobów gotowych oraz polerownię chemiczną. Uporządkowano teren zakładu, zlikwidowano stare magazyny, a część starych pomieszczeń zaadoptowano do nowych celów. W 1961 r. w stanął tu pierwszy w Polsce wannowo-zmianowy piec do wytopu takiego szkła, który zaczęto wykorzystywać w miejsce starego pieca donicowego. Wprowadzono również produkcję szkła prasowanego, uruchomiono malarnię kryształów i piec do wypalania kryształów żółtopalonych. Zmechanizowano i zautomatyzowano niektóre procesy produkcyjne roku 1970 huta zmieniała nazwę na Huta Szkła Kryształowego "Violetta" w Stroniu Śląskim, otrzymując żeńskie imię podobnie jak inne polskie huty szkła: "Irena" w Inowrocławiu, "Julia" w Szklarskiej Porębie. Wielkość produkcji na początku lat 70.wzrosła do 800 ton rocznie, co stanowiło rekord w skali kraju. Do lat 80. XX w. zakład rozrósł się w poważnym stopniu - poczyniono wiele inwestycji produkcyjnych i technologicznych. Pewny zbyt i stałe zamówienia stanowiły o dobrej, jak na gospodarkę socjalistyczną, kondycji ekonomicznej. W 1980 r. huta zatrudniała 2200 pracowników i była największym pracodawcą w tej części ziemi kłodzkiej. W tym roku odnotowano rekordową produkcję 3500 ton szkła. Wybudowano oryginalny w kształcie Zakładowy Dom Kultury "Brylant", nowoczesną czterokondygnacyjną halę produkcyjną, dziesięciopiętrowy biurowiec, własną wieżę ciśnień oraz dużą stołówkę zakładową. Pracowników kształciła przyzakładowa szkoła zawodowa, a ze środków zakładu utrzymywano Klub Sportowy "Kryształ" Stronie Śląskie oraz zawodową straż pożarną. Huta była czołowym eksporterem kryształów w Polsce.
Współczesność
W roku 1990 wprowadzono produkcję szkła powlekanego, a w 1994 r. wyrobów wolnoformowanych, które nie wymagały zdobienia ani polerowania chemicznego. Odbiorcą tego szkła były firmy amerykańskie. W 1992 r. huta została przekształcona w spółkę akcyjną. Mimo zmieniającej się często kadry kierowniczej HSK systematycznie podupada nie radząc sobie we współczesnych warunkach wolnego rynku. Podejmuje się m.in. wykonywania szkieł sygnowanych obcą marką. Obecnie pracuje w niej ok. 550 osób. Mimo wyprzedaży większości nieruchomości, wyburzenia części budynków i zwolnień pracowniczych, huta w dalszym ciągu notuje słabe wyniki ekonomiczne. Planowana jest dalsza redukcja zatrudnienia oraz przejście na częściowe zdobienie automatyczne.
Turystyka
Hutę można zwiedzać grupowo. W trakcie wycieczki z przewodnikiem trwającej ok. 1,5 godziny obserwuje się kolejne etapy produkcji szkła: wytopu ręcznego i mechanicznego, odprężania, obróbki półfabrykatów i ręcznego zdobienia wyrobów. Trasa kończy się prezentacją gotowych wyrobów, które można kupić w przyzakładowym sklepie. Zamówienia na wycieczki z przewodnikiem przyjmuje miejscowy oddział PTTK.
Jaskinia Niedźwiedzia
Zakład
Usług Turystycznych "Jaskinia Niedźwiedzia"
57-550
Stronie Śląskie, Kletno 18
tel.
+48
(74) 814 12 50
email:
zut@jaskinia.pl
www.jaskinia.pl/jaskinia/pl/index.php
Jaskinię odkryto 14 października 1966 r. podczas eksploatacji wyrobiska "Kletno III" przez Bystrzyckie Zakłady Kamienia Budowlanego wydobywającego w tej okolicy marmur metodą odkrywkową. Około godziny 13.00 wykonano odstrzał, po którym odsłonił się dwumetrowy otwór o soczewkowatym kształcie. Wiertacz strzałowy Roman Kińczyk z Lądka-Zdroju wraz z jednym z pracujących tu więźniów zajrzeli pierwsi do otworu jaskini i znaleźli w nim kości. Duża ilość szczątków nasunęła odkrywcom przypuszczenie o zbiorowym grobie. Powiadomiono natychmiast kierownictwo zakładu i geologa z pobliskiego uzdrowiska. Trzy dni później dokonano pierwszych fachowych oględzin.
Opis jaskini
Otwór wejściowy na wysokości 800 m n.p.m. Rozłożone horyzontalnie korytarze mają łączną długość ok. 3 km i znajdują się na 4 poziomach. Podczas eksploracji jaskini natrafiono w namuliskach na szczątki tysięcy zwierząt plejstoceńskich, przede wszystkim niedźwiedzia jaskiniowego, stąd jej nazwa.
Rezerwat
Jaskinia Niedźwiedzia leży na terenie rezerwatu o tej samej nazwie (powierzchnia 89 ha), utworzonego w 1977 w celu ochrony jaskini, lasu rosnącego w otulinie oraz zjawisk krasowych. Rezerwat porasta bór bukowo-świerkowy z domieszką jodły i modrzewi oraz roślinami wapieniolubnymi w runie, takimi jak tojad smukły, ostróżka wyniosła, selseria tatrzańska, driakiew lśniąca i inne.
Udostępnianie
Partie środkowe są dostępne dla turystów, a ich największą atrakcją są nacieki wewnątrz jaskini. Dolne partie zostały po raz pierwszy zaprezentowane szerszej publiczności, dzięki powstaniu filmu w 2003
Zakład
Usług Turystycznych "Jaskinia Niedźwiedzia"
57-550
Stronie Śląskie, ul. Kościuszki 55
tel.
(74) 814 12 50
Czynna:
w okresie II-IV i IX-XI od 10.00 do 17.40
w okresie V-VIII od 9.00 do 16.40
MUZEUM
KAMIENI I MINERAŁÓW W STRONIU ŚLĄSKIM
ul. Kościuszki
40 A, 57-550 Stronie Śląskie
tel. +48 667 741 755; +48 667 601
055;
Zapraszamy codziennie od 10.00 do 18.00
prócz
poniedziałków i czwartków
(w okresie
wakacyjnym Muzeum czynne codziennie )
Zobaczcie piękno natury, poczujcie leczniczą energię kamieni Waszych znaków zodiaku.
Odwiedzając nasze okolice koniecznie należy zobaczyć niezwykłą, prywatną kolekcję minerałów rodziny Kluzów. Wspaniałe okazy z całego świata z pewnością pozostawią niezatarte wrażenia. Bilety: ulgowy 2 zł, normalny 3 zł.
W Sklepie Firmowym Muzeum bogate i atrakcyjne wyroby z przepięknych minerałów pochodzących z Polski i ze świata. Są to m.in.: breloki, wisiorki, naszyjniki, drzewka szczęścia, zegary, lampy itp.
Wapiennik Łaskawy Kamień
1820 - 50 zbudowany według projektu słynnego architekta niemieckiego Karla Friedricha Schinkla i z wykorzystaniem technologii opracowanej przez inżyniera brytyjskiego Rumforda
1914 - 78 obiekt ulega zniszczeniu i czynnej dewastacji
1978 - obiekt podnoszony z ruin przez rodzinę artystów plastyków Prof. Jacka M. Rybczynskiego i Erne Barbare Rybczynskich
1978
- obiekt przeznaczony na cele artystyczno - kulturalne stanowi
miejsce spotkań artystów plastyków, literatów,
muzyków i naukowców z Europy i świata.
Obiekt o
fascynującym rodowodzie historycznym, aurze i klimacie wnętrz i
otoczenia. Zaangażowany w ramach prywatnej inicjatywy od blisko 30
lat w czynne i prężne budowanie więzi międzyludzkich na
fundamencie kultury i sztuki. Mieści pracownie artystyczne i
literackie, siedziba Stowarzyszenia Muzeum Wapiennik, enklawa ciszy
i kontemplacji i postrzegany jako wyjątkowo cenny dokument rozwoju
przemysłu wapienniczego ubiegłego stulecia. Pięknie położony na
terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego na pograniczu polsko -
czeskim.
Wapiennik Łaskawy Kamień wraz z przynależnym parkiem,
ogrodem japońskim i pracowniami artystycznymi udostępniany jest po
uzgodnieniu do zwiedzania.
A K T Y W N Y W Y P O C Z Y N E K
CENTRUM
SPORTU I REKREACJI w Stroniu
Śląskim
ul.
Kościuszki 20a, 57-550 Stronie Śląskie
074/814 16 04
e-mail
biuro@csir.com.pl
www.csir.com.pl/
Centrum
czynne pon - niedz 9 - 22
Centrum oferuje
zespół obiektów sportowo-rekreacyjnych, w skład
których wchodzą:
- Kryta pływalnia (6 torowy basen
długości 25 m)
- Hala sportowa (wymiary 30m x 18m x 7m)
-
Dwie sztuczne ścianki wspinaczkowe
- Zespół odnowy
biologicznej
- 2 sauny
- jacuzzi
- gabinet masażu
- sala rehabilitacyjna
- solarium
- sklep sportowy
ZBIORNIK Stara Morawa
Zbiornik retencyjno - rekreacyjny
usytuowany jest przy drodze gminnej Stronie Śląskie - Stara Morawa,
w odległości około 1,5 km od centrum miasta. Teren wokół
zbiornika znajduje się w granicach otuliny Śnieżnickiego Parku
Krajobrazowego, w otwartych, niezurbanizowanych terenach o wysokich
walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Powierzchnia zbiornika
wynosi ok. 5,5 ha
Głównym przeznaczeniem obszaru, poza funkcją zbiornika retencyjnego, jest realizowanie aktywnej rekreacji i wypoczynku, z wykorzystaniem naturalnych walorów środowiska.
Źródło: Gminne Centrum Informacji