K³odzko (województwo dolno¶l±skie, powiat k³odzki)

Atrakcje turystyczne

Muzeum Minera³ów

Zapraszamy Pañstwa do odwiedzenia mieszcz±cego siê przy ul. Czeskiej w K³odzku Muzeum Minera³ów. Muzeum powsta³o w oparciu o jedn± z najwiêkszych w Polsce prywatnych kolekcji. Zaprezentowano tu zbiór ponad 3000 okazów zawieraj±cych prawie 800 ró¿nych minera³ów.

Na ekspozycji „Minera³y ¦wiata” okazy zosta³y pogrupowane pod wzglêdem sk³adu chemicznego. W gablotach zobaczyæ mo¿emy m.in. nastêpuj±ce grupy tematyczne: pierwiastki rodzime, siarczki, tlenki, siarczany, wêglany, krzemiany itp. Taki uk³ad wystawy umo¿liwia obserwacjê ró¿norodno¶ci wykszta³cenia i barw w minera³ach o zbli¿onym sk³adzie chemicznym.

Osobn± czê¶æ wystawy stanowi ekspozycja „Minera³y Polski”. Pokazano tu m. in. okazy ze z³ó¿ siarki w Tarnobrzegu, z³ó¿ solnych w Wieliczce, Bochni i K³odawie, z³ó¿ cynku i o³owiu rejonu Olkusza i Bytomia, a przede wszystkim bogaty zbiór minera³ów i kamieni ozdobnych z Sudetów. Nale¿y nadmieniæ, ¿e wiele z prezentowanych okazów ma du¿± warto¶æ historyczn± gdy¿ pochodz± one z nieistniej±cych ju¿ stanowisk geologicznych.

Na wystawie zaprezentowano równie¿ meteoryty (w tym kilka znalezionych w Polsce) wraz z ich nietypowymi, czêsto niespotykanymi na Ziemi minera³ami. Niew±tpliwie najwiêksz± atrakcjê stanowi± tu niewielkie fragmenty powierzchni Marsa i Ksiê¿yca.

Ca³o¶æ uzupe³niaj± okazy podstawowych ska³ magmowych, osadowych i metamorficznych, kamieni szlachetnych i skamienia³o¶ci (w tym równie¿ inkluzji w bursztynie i innych ¿ywicach kopalnych). Czas zwiedzania oko³o 30 minut.

Przy Muzeum funkcjonuje ma³y sklepik z minera³ami, skamienia³o¶ciami, bi¿uteri± i wyrobami z kamienia. Wstêp do sklepiku jest bezp³atny.

 

Twierdza K³odzka

Prace fortyfikacyjne zamku prowadzono w XVI i XVII w., zintensyfikowano w XVIII w. po zajêciu ziemi k³odzkiej przez wojska króla pruskiego - Fryderyka II Wielkiego. Swój obecny kszta³t twierdza zawdziêcza g³ównie temu w³adcy.

Projekty twierdzy przygotowywa³o wielu wybitnych in¿ynierów-fortyfikatorów - w XVII w. Walentyn Saebisch i Jakub Carove, w XVIII w. holenderski fortyfikator Gerhard Cornelius de Walrave, którego za³o¿enia realizowa³ pruski major in¿ynierii i królewski kartograf Christian Friedrich von Wrede. Od 1775 r. pracami kierowa³ Ludwig Wilhelm von Regler.   

Prowadzone w II po³owie XVIII w. prace sprawi³y, ¿e w miejsce zamku powsta³ don¿on – centralne dzie³o obronne twierdzy – otoczony ³añcuchem bastionów, redut, kleszczy i fos wewnêtrznych. W don¿onie zbudowano trzypoziomowe kazamaty i magazyny o g³êboko¶ci dochodz±cej do 20 metrów, a w kazamatach - zbrojowniê, aptekê, laboratorium i pomieszczenia dla za³ogi. Na terenie dawnego zamku dolnego powsta³y bastiony: Wysoki, Dolny, Widokowy, Alarmowy oraz Kleszcz Tumski. Warowniê otoczono suchymi fosami o g³êboko¶ci 10 metrów.

Swój obronny charakter twierdza straci³a w II po³owie XIX w. przekszta³caj±c siê w magazyny i wiêzienie. W jej lochach osadzano polskich uczestników Powstania Styczniowego, wiê¼niów politycznych, a w trakcie II wojny ¶wiatowej ¿o³nierzy podejrzanych o dzia³anie na szkodê III Rzeszy oraz  jeñców wojennych ró¿nej narodowo¶ci. Dzia³a³y tu tak¿e, przeniesione w 1944 r. z £odzi wraz z polsk± za³og±, zak³ady AEG, produkuj±ce aparaty radiowe do ³odzi podwodnych (U-Boot) oraz czê¶ci do rakiet V1 i V2.

Po wojnie na terenie twierdzy mie¶ci³y siê sk³ady i magazyny wojskowe, a od lat 50. do 90. XX w. m.in. wytwórnia win. Od 1960 r., kiedy obiekt wpisano do rejestru zabytków, twierdza podlega ochronie konserwatorskiej.

Obecnie zwiedzaæ mo¿na du¿± czê¶æ twierdzy. Niezapomnianych wra¿eñ dostarcza wêdrówka podziemnym labiryntem korytarzy minerskich, a widok z bastionu widokowego na miasto i okolice zachwyci ka¿dego. Dodatkow± atrakcjê turystyczn± stanowi udostêpniony w 2012 r. fort Wielki Kleszcz, który przeszed³ gruntown± modernizacjê. Wyremontowane i zaadaptowane pomieszczenia - sypialnia, kantyna, kasyno, lazaret, kazamata dowódcy, kazamata strzelecka - pe³ni± dzi¶ funkcje edukacyjno-muzealne, prezentuj±c odwiedzaj±cym ró¿ne aspekty codziennego ¿ycia pruskich ¿o³nierzy, stacjonuj±cych przed laty na twierdzy, i dostarczaj±c wiedzy o dziedzictwie przesz³o¶ci. Wykorzystanie nowoczesnej technologii (multimedia) w ramach eskpozycji dodatkowo utrwala przekazywane tre¶ci.

Du¿± atrakcj± dla zwiedzaj±cych twierdzê s± organizowane corocznie w sierpniu Dni Twierdzy K³odzkiej, które przypominaj± o militarnej historii tego miejsca. Odbywa siê wówczas rekonstrukcja bitwy o twierdzê z udzia³em kilkuset ¿o³nierzy. W¶ród wystrza³ów i huków armatnich, na stokach bojowych, odtwarzane s± wydarzenia, jakie rozegra³y siê podczas kampanii napoleoñskiej, kiedy dosz³o do oblê¿enia K³odzka przez armiê francusk±. Po bitwie tury¶ci mog± uczestniczyæ w Biesiadzie Fortecznej, a wieczorem, w¶ród murów twierdzy, wys³uchaæ koncertu rockowego lub wzi±æ udzia³ w nocnych manewrach. Dodatkowo na k³odzkim rynku odbywa siê Jarmark Forteczny, prezentuj±cy dorobek artystyczny i kulinarny ziemi k³odzkiej oraz ró¿nego rodzaju rekonstrukcje historyczne.

Ciekawostka
Niektórzy osadzeni w twierdzy wiê¼niowie ws³awili siê brawurowymi, d³ugo i precyzyjnie przygotowywanymi ucieczkami, jak np. czeski magnat Wac³aw Kinsky, który w 1616 r. uciek³ z celi przez wydr±¿ony w ¶cianie tunel, albo adiunkt Fryderyka II – Fryderyk von Trenck, któremu, po wielu perypetiach uda³o siê opu¶ciæ wiêzienie dopiero za trzecim razem czy Karol Eugeniusz Lux, francuski kapitan wywiadu, który w grudniow± noc 1911 r., otwar³szy wytrychem swoj± celê… opu¶ci³ K³odzko poci±giem jad±cym do Kudowy-Zdroju i Nachodu, a stamt±d do Wiednia.

 

wiêcej informacji na www.twierdza.klodzko.pl

Most ¦w. Jana

Most ¶w. Jana jest jednym z najbardziej charakterystycznych zabytków K³odzka, ³±cz±cy starówkê z czê¶ci± miasta zwan±  Wysp± Piasek. Pocz±tek budowy mostu datowany jest bardzo ró¿nie, poniewa¿ istniej± dwa ¼ród³a mówi±ce o jego powstaniu. Wed³ug pierwszego jest to 1281 rok, data ta zosta³a wykuta pod figur± Chrystusa na krzy¿u i nie zgadza siê ona z drugim ¼ród³em czyli dat± 1286 rok podan± przez kronikarza Georga Promnitza. Budowê mostu w wersji pierwotnej prawdopodobnie zakoñczono w 1390 roku a figury znajduj±ce siê na mo¶cie zaczê³y siê pojawiaæ od XVI do XVIII w. fundowane przez hojnych i zamo¿nych mieszczan, tworz±c tym samym osobliw± galeriê. W ci±gu wielu wieków istnienia most by³ wielokrotnie przebudowywany i wzmacniany, szczególnie w czasie wojen husyckich (1428-1434) oraz wielokrotnie by³ remontowany np. w latach 1626, 1701, 1889 i 1978. W przesz³o¶ci most posiada³ dwie bramy mostowe tzw. Brama Mostowa Górna wzniesiona pod koniec XIII w. prawdopodobnie nie mia³a charakteru obronnego, tworzy³a ca³o¶æ z murami obronnymi otaczaj±cymi miasto i Brama Mostowa Dolna powsta³a prawdopodobnie w drugiej po³owie XV w. Obie bramy zosta³y rozebrane.

W 1655 roku ustawiono na mo¶cie pierwsz± z sze¶ciu ufundowanych przez mieszkañców K³odzka i miejscow± szlachtê, figurê wotywn±: by³a to Pieta i tak oto rozpoczê³o siê dekorowanie mostu barokowymi figurami:

Pieta (Matka Boska z cia³em Chrystusa)

Rze¼ba ta umiejscowiona jest na zachodniej balustradzie mostu na najwiêkszym, kaplicznym filarze i dodatkowym cokole. Wykonana zosta³a z piaskowca przez nieznanego artystê a ufundowana przez ówczesnego starostê K³odzka, hrabiego Jana Jerzego von Götzena i jego ma³¿onkê, Mariê El¿bietê, ¶wiadcz± o tym ich herby oraz wyryte poni¿ej figury na cokole inskrypcje w jêzyku niemieckim : “J.G. Graf von Götzen, Landeshauptmann zu Glatz. M.E. Graefin v. Götzen geb. Gr. Von Hoditz 1655”. Pozosta³a czê¶æ napisu jest nieczytelna.

¦wiêty Wac³aw 

Figurê tego ¶wiêtego, patrona Czech, ustawiono na po³udniowo-zachodniej stronie mostu naprzeciw ¶w. Franciszka Ksawerego co mia³o wskazywaæ na podobieñstwa obu postaci w sensie kompozycyjnym i ideologicznym. Rze¼ba ¶w. Wac³awa ustawiona zosta³a w XVIII w. o czym ¶wiadczy s³abo widoczny napis : “Errichtet im Jahre 1715” co znaczy “Wykonano w roku 1715”. Wykonana zosta³a z piaskowca podobnie jak inne figury. Nieznane s± informacje na temat fundatora owej rze¼by oraz nieznany jest równie¿ jej wykonawca. Autor przedstawi³ ¶wiêtego jako rycerza dzier¿±cego sztandar co mia³o byæ nawi±zaniem do jego s³awnych czynów w obronie suwerenno¶ci pañstwa. W 1729 roku papie¿ Benedykt XIV zatwierdzi³ w 800-lecie ¶mierci Wac³awa, jego kult. W 1908 roku w Pradze, na placu ¶w. Wac³awa postawiono pomnik przedstawiaj±cy go jako rycerza na koniu.

¦wiêty Jan Nepomucen( z Nepomuka) 

Fundatorem figury ¶wiêtego, patrona Czech by³ syn hrabiego von Götzena – Franciszek w 1707 roku. ¦wiadcz± o tym wyryte na cokole herby fundatora i jego ¿ony, z domu ksiê¿niczki Lichtenstein. Rze¼ba wykonana zosta³a z piaskowca i uznana jest za bardzo przeciêtne dzie³o, autor nie jest znany. Figury ¶wiêtego najczê¶ciej by³y ustawiane na mostach i mia³y chroniæ przed powodziami.

¦wiêty Franciszek Ksawery 

Pos±g przedstawiaj±cy patrona K³odzka, ufundowany przez mieszkañców w 1714 roku jako wotum po zarazie jaka nawiedzi³a miasto. ¦wiêtemu towarzysz± trzej chorzy mê¿czy¼ni i Indianin trzymaj±cy tarczê z herbem K³odzka. Rze¼ba wykonana zosta³a ze s³abego piaskowca dlatego przy kolejnej renowacji jaka mia³a miejsce w 1915 roku podjêto decyzje o zast±pieniu orygina³u kopi±. Replikê rze¼by wykona³ rze¼biarz Tschötschel, jego pomocnikami byli Wagner i Busch. Pozosta³o¶ci orygina³u zosta³y umieszczone w muzeum.

Chrystus na krzy¿u (Ukrzy¿owanie)

Figurê Chrystusa wraz z towarzysz±c± mu ¶w. Mari± Magdalen± umieszczono po wschodniej stronie mostu, w miejsce gdzie sta³ niegdy¶ drewniany krzy¿. Postawiono j± 5 pa¼dziernika 1734 roku na polecenie hrabiego von Herbertsteina lub jego ma³¿onki. Autor k³odzkiego “Ukrzy¿owania” nie jest znany, przypuszcza siê ¿e móg³ to byæ miejscowy kamieniarz, który przyj±³ zlecenie od fundatora.

Trójca ¦wiêta i ukoronowanie Naj¶wiêtszej Marii Panny

Ciekawa, pó¼nobarokowa grupa figur, bêd±ca chyba najmasywniejsz± rze¼b± spo¶ród wszystkich znajduj±cych siê na mo¶cie. Fundatorem by³ w 1714 roku Franciszek Ferdynand baron Fitschen, w³a¶ciciel Gorzuchowa, którego herb i nazwisko zosta³y umieszczone na ozdobnym cokole. Rze¼ba wykonana z piaskowca, twórca tak jak w poprzednich przypadkach nie jest znany

 

Podziemna Trasa Turystyczna

Powstanie podziemnych korytarzy i tuneli pod ulicami K³odzka zawdziêczamy dzia³alno¶ci mieszkañców, którzy na prze³omie XIII i XVII wieku dr±¿yli swoje piwnice pod budynkami starówki w celach gospodarczych jak i militarnych. Piwnice wykorzystywali g³ównie handlarze jako magazyny, w których przechowywali swoje towary, a w czasie wojen jakie nawiedza³y K³odzko te same podziemne korytarze s³u¿y³y za schrony.

Z powodu braku zabezpieczeñ podziemnych przej¶æ, w latach piêædziesi±tych XX w. znaczna czê¶æ starówki by³a zagro¿ona, zaczê³y osiadaæ fundamenty i pêkaæ ¶ciany kamienic. Z pomoc± k³odzkiej starówce przysz³a ekipa specjalistów z AGH w Krakowie, warszawska grupa speleologów oraz górnicy z Przedsiêbiorstwa Robót Górniczych w Wa³brzychu. W kwietniu 1962 roku rozpoczê³y siê wieloletnie prace zwi±zane z zabezpieczeniem podziemi, w wyniku prac konieczne sta³o siê wyburzenie wielu warto¶ciowych architektonicznie budynków pó³nocnej pierzei rynku oraz kilku zabudowañ przy ulicy £ukasiñskiego, uda³o siê natomiast uchroniæ przed zburzeniem fundamenty i podziemia pod po³udniow±, wschodni± i czê¶ci± zachodniej pierzei pl. B. Chrobrego.

Wieloletnie prace zabezpieczaj±ce pozwoli³y ocaliæ najstarsz± czê¶æ K³odzka, pojawi³a siê równie¿ mo¿liwo¶æ wyodrêbnienia wielopoziomowej trasy podziemnej pod ulicami starówki. Projekt owej trasy przygotowany zosta³ przez grupê specjalistów z krakowskiej AGH w 1966 roku, st±d te¿ pochodzi nazwa trasy – 1000–lecia Pañstwa Polskiego.

Podziemna Trasa Turystyczna liczy ok. 600 metrów d³ugo¶ci i przebiega od ulicy Zawiszy Czarnego ku wyj¶ciu przy Twierdzy w obrêbie ulicy Grodzisko. Udostêpniona do zwiedzania zosta³a 4 grudnia 1976 roku, stanowi jedn± z ciekawszych w Polsce podziemnych tras.


Zapraszamy Pañstwa do Podziemnej Trasy Turystycznej w K³odzku,  codziennie w godzinach od 9.00 do 18.00.  Ruch na trasie jest jednokierunkowy -  zwiedzanie rozpoczynamy od ul. Zawiszy Czarnego, a koñczymy u podnó¿a Twierdzy K³odzkiej /ul. Czeska/.

 

ZABYTKI SAKRALNE

Bez wzglêdu na to, jak rozwija siê jakikolwiek region kraju czy ¶wiata i bez wzglêdu na to, jak ukierunkowana jest jego gospodarka, ka¿de z miejsc na ca³ym ziemskim globie posiada dobra, które pozostawili przodkowie. Mog±… to byæ dzie³a sztuki, przedmioty lub budowle. Na szczególn± uwagê zas³uguj±… z pewno¶ci±… budowle sakralne. W³a¶nie na ich przyk³adach obserwowaæ mo¿na jak ³±cz±… siê tradycje kulturowe z dawnymi stylami architektonicznymi i z podziwianymi dzi¶ kierunkami w malarstwie i rze¼bie. Oto zabytki sakralne, które znajduj±… siê w K³odzku. Niektóre z nich s± prawdziwymi per³ami uznawanymi i docenianymi na ca³ym ¶wiecie.

 

Ko¶ció³ Parafialny Wniebowziêcia NMP

Za prawdopodobny pocz±tek budowy ko¶cio³a uznaje siê 1194 rok, ale nie ma to dowodów, natomiast kamieñ wêgielny po³o¿ony zosta³ przez k³odzkich joannitów oko³o 1344 roku. Inicjatorem budowy by³ arcybiskup praski Arnost z Pardubic, mocno zwi±zany z K³odzkiem, który umieraj±c w 1364 roku zapisa³ znaczne sumy pieniêdzy na kontynuacjê budowy. Budowa ko¶cio³a ruszy³a dopiero w drugiej po³owie XV wieku. W 1462 roku rozpoczêto budowê wie¿y po³udniowej, zwan± Bia³± a wie¿ê pó³nocn± zwan± Czarn± rozpoczêto budowaæ w 1487 roku ale ukoñczono dopiero na pocz±tku XVI wieku.W 1562 roku ko¶ció³ przejêli protestanci a w 1624 roku jezuici, którzy rozpoczynaj± jego modernizacjê. W wyniku d³ugotrwa³ych, bo blisko 350 –letnich , prac powsta³a okaza³a pó¼nogotycka budowla.

Wnêtrze ko¶cio³a posiada wystrój barokowy choæ nie brak w nim równie¿ cech pochodz±cych z innych okresów. Wielce zas³u¿y³ siê w tym wzglêdzie Micha³ Klahr, rze¼biarz który sw± karierê rozpoczyna³ w³a¶nie przy wystroju tego ko¶cio³a. Szczególn± uwagê przykuwa m.in. pochodz±cy z lat 1727-1729 o³tarz g³ówny, wykonany przez Krzysztofa Tauscha, nastêpnie ufundowana w 1717 roku ambona, autorstwa Micha³a Klahra, pochodz±ca z XIV wieku “K³odzka Madonna z Czy¿ykiem” oraz pomnik biskupa Arnosta. W bocznej nawie ko¶cio³a, po lewej stronie od o³tarza g³ównego znajdujê siê nagrobek arcybiskupa Arnosta, z jego osob± wi±¿± siê dwie legendy. Podobno jako m³ody ch³opiec uczêszcza³ do szko³y prowadzonej przez k³odzkich joannitów, bêd±c na jednym z nabo¿eñstw spostrzeg³ ¿e figurka Matki Boskiej odwraca od niego swoj± twarz, wtedy to postanowi³ zostaæ duchownym. W roku 1343 zostaje praskim biskupem a rok pó¼niej obejmuje funkcjê arcybiskupa praskiego. Arnost z Pardubic zmar³ 30 czerwca 1364 roku i zgodnie z jego wol±, cia³o sprowadzono do K³odzka gdzie zosta³ pochowany w nawie g³ównej, w krypcie przed o³tarzem. Niebawem król Karol IV zleci³ przygotowanie nagrobka, prawdopodobnie s³ynnej praskiej pracowni Piotra Parlera. Prawie 100 lat od ¶mierci arcybiskupa mia³o miejsce dziwne zdarzenie, które szybko uznano za cud, z jego nagrobka zaczê³a wyciekaæ oleista ciecz o intensywnym i przyjemnym zapachu, zdarzenie powtórzy³o siê w dzieñ Bo¿ego Cia³a. Owy cud mia³ ¶wiadczyæ o szczególnej opiece jak± darzy³ K³odzko arcybiskup. Z nagrobkiem duchownego zwi±zana jest jeszcze jedna historia, otó¿ z nie znanych przyczyn zacz±³ pêkaæ. Zdarzenie wi±zano z przepowiedni± samego arcybiskupa Arnosta , który spisa³ j± jeszcze przed swoja ¶mierci±. Popêkany nagrobek w XIX w. podczas renowacji ko¶cio³a zosta³ przeniesiony do nawy pó³nocnej. Obecnie w nawie pó³nocnej pod pierwszym filerem znajduje siê jeszcze marmurowy pomnik klêcz±cego arcybiskupa, wykonany przez czeskiego rze¼biarza Jana Jandê.

Ko¶ció³ WNMP by³ niegdy¶ otoczony murem cmentarnym, który zosta³ rozebrany w wyniku likwidacji cmentarza pod koniec XIX w. Pozosta³a jedynie okaza³a pó¼nobarokowa brama z trzema figurami ¶wiêtych: ¶w. Franciszka Ksawerego, ¶w. Ignacego Loyola i ¶w. Franciszka Borgiasz , zwana Brama Czarn±.

 

Ko¶ció³ i klasztor OO. Franciszkanów 

Pocz±tek ko¶cio³a datuje siê na rok 1257, istnia³a wtedy kaplica ¶w. Klary i ¶w. Franciszka odwiedzana przez pielgrzymów. W 1270 roku franciszkanie otrzymali od Ottokara II znaczne tereny na Wyspie Piasek, a w 1350 roku w dokumencie odpustowym mowa jest ju¿ o ko¶ciele Naj¶wiêtszej Marii Panny i ¶w. Franciszka. Przybycie franciszkanów do K³odzka spotka³o siê z du¿ym niezadowoleniem ze strony zakonu joannitów i samych mieszkañców miasta. Kolejne budowane ko¶cio³y przez franciszkanów niszczy³y wojny, po¿ar w 1463 roku a pó¼niej powód¼ w 1475 roku. W XVI w. Zgromadzenie przesta³o istnieæ, jedynym ¶ladem ich obecno¶ci by³a kaplica na terenie za³o¿onego w 1542 roku cmentarza.W 1604 roku do K³odzka przybywa dwóch braci zakonnych z Pragi, którym wed³ug niektórych ¼róde³ uda³o siê do 1612 roku odbudowaæ ko¶ció³, niestety zosta³ on skonfiskowany i utworzono w nim drukarniê i szko³ê niemiecko-ewangelick±. W 1622 roku prawnie odzyskuj± mienie a w 1628 roku rozpoczynaj± budowê obecnego ko¶cio³a. Ko¶ció³ w stanie surowym ukoñczono w 1631 roku, natomiast wnêtrze wykoñczono dopiero w 1697 roku. W 1783 roku ko¶ció³ i klasztor zostaje zniszczony przez kolejna powód¼. Fundamenty budynków zosta³y mocno naruszone. W 1810 roku w wyniku dekretu o sekularyzacji franciszkanie zostali usuniêci a budynki ko¶cio³a zosta³y przez rz±d pruski przemianowane na szpital wojskowy a ko¶ció³ zyskuje miano ko¶cio³a garnizonowego. W wyniku tych dzia³añ zniszczona zosta³a czê¶æ wystroju ko¶cio³a ale przetrwa³y do naszych czasów freski Feliksa Antoniego Schefflera, zdobi±ce sklepienie sali jadalnej. Malowid³o przedstawia Trójcê ¦wiêt±, ¶w. Franciszka oraz innych ¶wiêtych i mêczenników.



Ko¶ció³ pw. ¦w. Jerzego i ¶w. Wojciecha

Wed³ug kronik teren na którym stoi obecnie ko¶ció³ przy ulicy £ukasiñskiego nale¿a³ kiedy¶ do joannitów. W 1275 roku istnia³a w tym miejscu kaplica szpitalna dla chorych na tr±d pw. ¶w. Jerzego. Kaplic± opiekowali siê zakonnicy. W 1344 roku joannici opu¶cili ten teren pozostawiaj±c jedynie szpital, który uleg³ spaleniu w XV w. Ksi±¿ê ziêbicki i hrabia k³odzki Henryk Starszy oddaje w 1478 roku bernardynom zbudowany w miejscu zgliszcz ko¶ció³ i klasztor. W roku 1479 biskup wroc³awski Rudolf z Rudesheim po¶wiêci³ ko¶ció³ i o tej pory by³ to ko¶ció³ pod wezwaniem ¶w. Jerzego i ¶w. Wojciecha. W 1517 roku zosta³ uszkodzony przez po¿ar, a zakon wkrótce zostaje rozwi±zany. Teren po ko¶ciele zajmuje rada miejska, która organizuje w nim szpital. W 1622 roku czê¶æ przedmie¶cia sp³onê³a a z nimi budynki po zakonie bernardynów. Bernardyni po prawie stu latach wracaj± do K³odzka, na miejscu swoich dawnych budowli buduj± wkrótce kaplice. Najpierw w 1662 roku powstaje kaplica ¶w. Antoniego Padewskiego, pó¼niej w 1667 roku Naj¶wiêtszej Panny Marii oraz w 1700 roku ¶w. Józefa i ¶w. Barbary. W wyniku oblê¿enia wojsk austriackich w 1760 roku ko¶ció³ ponownie ucierpia³ , a w 1834 roku zosta³ przemianowany na ko¶ció³ ewangelicki garnizonowy. Od 1946 roku ko¶ció³ zajmuj± siostry Klaryski od Wiecznej Adoracji.

 

Muzeum Ziemi K³odzkiej

to miejsce, które powinien zwiedziæ ka¿dy turysta odwiedzaj±cy K³odzko. Placówka mie¶ci siê w barokowym gmachu dawnego konwiktu jezuickiego, którego budowê rozpoczêto w II po³owie XVII i ostatecznie zakoñczono w I po³owie XVIII w. Konwikt (w XVII-XVIII w. tak okre¶lano internat dla uczniów szko³y, mieszcz±cy siê poza jej terenem) to jeden z najpiêkniejszych obiektów w mie¶cie. Za projektantów i budowniczych konwiktu uwa¿a siê architekta w³oskiego pochodzenia Andrea Carove, dzia³aj±cego g³ównie w Pradze architekta i sztukatora Carla Lurago oraz k³odzkiego mistrza budowlanego - Augustina Reinsbergera. Budynek przez ca³y okres swego istnienia s³u¿y³ celom o¶wiatowym (z krótkimi przerwami podczas wojen ¶l±skich i napoleoñskich). Po II wojnie ¶wiatowej w konwikcie mie¶ci³ siê krótko Pañstwowy Urz±d Repatriacyjny, a nastêpnie Szko³a Podstawowa i Liceum Ogólnokszta³c±ce dla Pracuj±cych. W 1971 r. obiekt przekazano na cele muzealne.

Muzeum powo³ano w 1963 r. i administracyjnie podporz±dkowano miastu. Pierwsz± jego siedzib± by³ budynek dawnej komendantury twierdzy przy pl. Boles³awa Chrobrego 22, zwany Pa³acem Komendanta. Po kilku latach dzia³alno¶ci, na skutek zapadania siê podziemi pod k³odzk± starówk±, budynek zosta³ rozebrany. Zbiory muzeum ulokowano w renesansowym dworze, w Jaszkowej Górnej. W 1971 r. na cele muzealne przeznaczono obecne lokum przy ul. £uksiewicza 4. W latach 1976-1986, w trakcie remontu, przywrócono ¶wietno¶æ konwiktowi zachowuj±c wszystkie elementy zabytkowej budowli, na zewn±trz stylow± elewacjê, wewn±trz pierwotny uk³ad i wystrój architektoniczny. Na parterze, w dawnym refektarzu konwiktu, urz±dzono bibliotekê, na pierwszym i drugim piêtrze kolejno: barokowy salon, zwany „Z³otym”, salê konferencyjn±, w dawnej dwukondygnacyjnej kaplicy ¶w. Alojzego salê koncertow± oraz obszerne sale wystawiennicze. Dobudowano te¿ now± czê¶æ obiektu, gdzie znalaz³y siê magazyny i pracownie muzeum. Na wewnêtrznym dziedziñcu urz±dzono muzealne lapidarium. Odremontowano te¿ ¶redniowieczne, siêgaj±ce 6 metrów w g³±b, podziemia konwiktu, stanowi±ce du¿± atrakcjê dla zwiedzaj±cych.

Nowa siedziba Muzeum Ziemi K³odzkiej otwarta zosta³a w grudniu 1986 r. staj±c siê pierwszym w mie¶cie obiektem kultury dysponuj±cym odpowiednimi warunkami do w³a¶ciwego funkcjonowania tego typu placówki. 

Od pocz±tku istnienia muzeum gromadzi i przechowuje spu¶ciznê kulturaln± ziemi k³odzkiej, jak równie¿ prowadzi bogat± dzia³alno¶æ badawcz±, wystawiennicz±, wydawnicz± i popularyzatorsk±. Gromadz±c pozyskuje dobra kultury z zakresu historii, etnografii, archeologii, numizmatyki, medalierstwa, rzemios³a i sztuki oraz obiekty przyrodnicze regionu k³odzkiego. W¶ród najwiêkszych kolekcji wyró¿niæ mo¿na zbiory cyny, szk³a artystycznego, numizmatów, zegarów ¶l±skich doby uprzemys³owienia na Dolnym ¦l±sku, malarstwa, grafiki i rysunków oraz map i planów ziemi k³odzkiej.

Muzeum realizuje bogaty program regionalny, w zwi±zku z którym prowadzi szereg prac badawczych i dokumentacyjnych. Ich owocem s± wystawy, odczyty, konferencje i sesje naukowe, jak równie¿ edycje publikacji, w¶ród których wymieniæ nale¿y m.in., wydawany od 1985 r. periodyk, „Zeszyty Muzeum Ziemi K³odzkiej”, monografiê K³odzko, dzieje miasta (K³odzko 1998) czy materia³y pokonferencyjne, jak np. Zdroje Ziemi K³odzkiej. Historia, przyroda, kultura, przysz³o¶æ (K³odzko ; Wroc³aw 2001), Marianna Orañska a ziemia k³odzka (K³odzko 2010).   

Obok sta³ych wystaw, jak Zegary mechaniczne popularne na ¦l±sku w XIX w i na pocz±tku XX w. czy Wspó³czesne k³odzkie szk³o artystyczne na tle tradycji szklarstwa ziemi k³odzkiej, nieustannie organizowane s± tu wystawy czasowe, odbywaj± siê koncerty muzyki dawnej i wspó³czesnej, z udzia³em znakomitych polskich i zagranicznych wykonawców, a tak¿e wyk³ady i odczyty dotycz±ce historii regionu.

Muzeum na przestrzeni ostatnich lat, tak¿e dziêki muzealnej bibliotece, w której gromadzone s± wszelkie pi¶miennicze materia³y regionalne, sta³o siê g³ównym o¶rodkiem wiedzy i informacji o ziemi k³odzkiej.

Placówka jest organizatorem cyklicznych, lubianych przez mieszkañców i turystów wydarzeñ, m.in. od lat organizowanych targów staroci i gie³d minera³ów, maj±cych sta³e miejsce tak¿e w ogólnopolskim kalendarzu imprez. Rokrocznie w³±cza siê w organizacjê Europejskich Dni Dziedzictwa, Dni Twierdzy, a dla dzieci i m³odzie¿y przygotowuje, pe³ne niespodzianek,  Lato w Muzeum i Ferie w Muzeum. Niezmiennie du¿ym wydarzeniem jest organizowana w maju Noc w Muzeum, podczas której mo¿na nie tylko zwiedziæ placówkê noc±, ale te¿ uczestniczyæ w specjalnie na tê okoliczno¶æ przygotowanych atrakcjach – widowiskach teatralnych, koncertach, wystawach, pokazach multimedialnych, happeningach.

Dodatkow± atrakcj± muzeum jest dziedziniec, gdzie w¶ród zgromadzonych zabytków – kamiennych rze¼b, fragmentów zabytkowej kamieniarki i zieleni mo¿na odpocz±æ i zadumaæ siê nad histori± i urod± tego  miejsca.

Ciekawostka:
Nad g³ównym wej¶ciem do muzeum znajduje siê popiersie patrona konwiktu, Alojzego Gonzagi, ¶wiêtego kanonizowanego w 1726 r. K³odzcy jezuici bardzo starannie i celnie wybrali dla swoich wychowanków wzór do na¶ladowania. ¦w. Alojzy Gonzaga by³ bowiem patronem m³odzie¿y, zw³aszcza studiuj±cej. Z okazji ¶wiêta patrona (21 czerwca) w konwikcie odbywa³y siê uroczyste msze, a jego pomieszczenia by³y specjalnie dekorowane. Tego dnia wychowankowie konwiktu spo¿ywali te¿ bardziej wykwintne posi³ki.

Muzeum Ziemi K³odzkiej czynne jest:

od listopada do kwietnia

wtorek, ¶roda, czwartek, pi±tek od 10.00 do 16.00
sobota  i  niedziela od 11.00  do 17.00

od maja do pa¼dziernika:

wtorek, ¶roda, czwartek, pi±tek od 10.00 do 17.00
sobota i niedziela od 11.00 do 17.00

Biblioteka muzealna czynna jest w ¶rody, czwartki i pi±tki od 10.00 do 16.00.

tel.: 074 867 35 70, 074 867 38 95
fax: 074 865 96 65
e-mail: sekretariat@muzeum.klodzko.pl
www.muzeum.klodzko.pl

 

¼ród³o: www.klodzko.pl

 
FB dlaMaturzysty.pl reklama